-
Pochodzenie wyrazów
11.06.202311.06.2023Dzień dobry,
chciałam zapytać jaka jest zasada rozpoznawania wyrazów rodzimych i obcych?
Pozdrawiam
Alicja
-
Pomadka 5.06.20185.06.2018Czy używanie słowa pomadki w znaczeniu ‘bombonierki’ jest regionalizmem lub archaizmem? U mnie w domu pomadka to najpierw czekoladka, a dopiero potem szminka, ale koleżanka warszawianka kpi, że to nasz idiolekt.
-
prosić i prosić się24.03.200924.03.2009Przy rodzinnym stole pani domu pyta: „Czy ktoś prosi herbatę?” – a mi zęby wypadają, zupełnie jak przy zwisie męskim i zwisie podsufitnym. odpowiadam: „Prosi to się świnia na wiosnę”. Ponieważ, przez ostatnie 30 lat mieszkam za granicą i na styropianie nie spałem, jestem oskarżany o mówienie archaicznym językiem polskim. Proszę o wytłumaczenie, dlaczego „Czy ktoś prosi herbatę” czy nawet „Czy ktoś prosi o herbatę”, nie jest preferowaną formą.
-
Prowansja, ale: prowansalski 1.02.20191.02.2019Dzień dobry,
proszę o wyjaśnienie, skąd wziął się przymiotnik prowansalski. Skoro kraina nazywa się Prowansja, to czy przymiotnik nie powinien brzmieć prowansjański?
Pozdrawiam
Szymon Kościów
-
przecinek przed rozwiniętym imiesłowem przymiotnikowym15.05.200215.05.2002Czy uzasadniony jest przecinek w poniższych zdaniach:
1. Przedstawiam propozycję protokołu, będącego zestawem zaleceń.
2. Inscenizację wystawiła grupa teatralna, działająca przy Domu Kultury.
3. Efektownie wyglądają kompozycje, składające się z kilku gatunków kwiatów. -
Przecinki16.04.201916.04.2019Szanowni Państwo,
czy w poniższych zdaniach należy postawić przecinek?
Radosny (,) wracał do domu z poczuciem wygranej.
Znużony (,) wyszedłem powoli z kina.
Zadowolona (,) patrzyła na niego ukradkiem.
Są w tej kwestii wśród użytkowników polszczyzny różne szkoły.
Dziękuję za pomoc – czytelniczka
-
przelać się – przelewać się
23.06.202323.06.2023Szanowni Państwo,
w słowniku na stronie, pod hasłem „przelać się — przelewać się”, oprócz znaczeń dotyczących cieczy, jedno dotyczy naczynia, a brzmi: «zostać nadmiernie wypełnionym płynem». Domyślam się, że odnosi się ono na przykład do takiego użycia: "[naczynie] przelewa się". Chciałbym zapytać, jak poprawnie do tej konstrukcji dodać dopełnienie? Naczynie przelewa się...:
– wodą
– od wody
– z wody
Które z nich jest/są poprawne bądź czy jest jakieś inne?
Dodam, że naturalnie zdaję sobie sprawę o możliwości rozwinięcia wspomnianej konstrukcji (tudzież uzupełnienia jej o docelowe dopełnienie) w ten sposób: "naczynie wody przelewa się" / "naczynie z wodą przelewa się".
-
Przetrwali zimę o worku ziemniaków 25.12.201625.12.2016Jedno z tegorocznych haseł Szlachetnej Paczki głosi: Starzy, samotni, schorowani – przetrwali zimę o worku ziemniaków. Wiadomo mi, że można powiedzieć, że ktoś cudem przeżył o chlebie i wodzie, ale czy sformułowanie o worku ziemniaków jest poprawne? A jeśli tak, to czy można przetrwać lub przeżyć np. o maśle, o jajkach, o sałacie, o wódce, o piwie, czy – o zgrozo – o skrzynce buraków, o słoiku ogórków lub o puszce śledzi?
-
Przydawka integracyjna (nie pozakonstrukcyjna)11.12.201511.12.2015Szanowni Państwo,
Kilka wątpliwości co do interpunkcji w poniższym cytacie:
Dorrigo i jego ludzie szli między umarłymi, (1) którzy leżeli za półksiężycowymi szańcami z kamieni, (2) ustawionymi bezsensownie jako osłona przed śmiercią, (3) między umarłymi, (4) którzy puchli na polu sorgowym, (5) zmienionym w ohydne bagnisko przez wodę, (6) wylewającą się z roztrzaskanego pociskiem armatnim starożytnego kanału, (7) i między piętnastoma zabitymi w liczącej siedem domów wiosce, (8) w której usiłowali schować się przed swoim losem (Ścieżki północy, Richard Flanagan)
Czy przecinek nr 2 jest potrzebny? Jaką funkcję pełni? Czy nie sugeruje on błędnie, że poprzedza go wtrącenie, a znajdująca się za nim treść dotyczy nie szańców, a raczej umarłych? Czy przecinek nr 5 jest potrzebny? Fragment Zmienionym w… dotyczy znajdującego się bezpośrednio wcześniej pola. W jakim celu zatem stawiać tu przecinek?
Z poważaniem
Marcin Kucharski
-
Przydawka integralna16.01.201916.01.2019Witam, czy konieczne jest wprowadzanie przecinka w zdaniu Ujrzał młodą dziewczynę wychodzącą z domu? Chodzi mi konkretnie o przecinek przed imiesłowem wychodzącą.